Dinsdag 14 november 2023
Bij een faillissement van een onderneming wikkelt een curator de zaak af. Daarnaast bestaat al sinds 1994 de zogenoemde turboliquidatie. Hierbij wordt de onderneming of stichting uitgeschreven uit het handelsregister zonder dat er een curator wordt benoemd. Deze variant is in de praktijk echter zeer fraudegevoelig gebleken. Woensdag 15 november wordt de tijdelijke wet transparantie Turboliquidatie van kracht. De overheid wil hiermee het grootschalige misbruik van zogenoemde turboliquidaties tegengaan. Door het misbruik lopen crediteuren grote bedragen mis. Volgens advocaten Luc Stortelder en Freerk Bleker loopt de totale schade in de tientallen miljoenen. In 2022 werden meer dan 46.000 ondernemingen en stichtingen beëindigd via een turboliquidatie, tegenover zo’n 2.100 'gewone' faillissementen. Uit gegevens over de afgelopen jaren blijkt dat in een aanzienlijk deel van de faillissementen en turboliquidaties wordt gefraudeerd.Er is een wezenlijk verschil tussen een faillissement en een turboliquidatie. Bij een faillissement maakt een curator een overzicht van schulden en bezittingen. De curator onderzoekt of de bestuurders bezittingen hebben weggesluisd. Ook is er een vereffenaar, die is verantwoordelijk voor de verdeling van het geld wanneer een rechtspersoon wordt opgeheven. Bij een turboliquidatie daarentegen zijn er geen vereffenaar en curator. Degene die geld tegoed heeft, moet zelf bewijzen dat er wel degelijk bezittingen waren. In de praktijk is dat niet altijd makkelijk. Om crediteuren beter te beschermen en misbruik te voorkomen, treedt de Tijdelijke wet transparantie turboliquidatie in werking op 15 november 2023. De wet houdt onder andere in dat de bestuurder van de rechtspersoon die wil liquideren, binnen veertien dagen na ontbinding van de rechtspersoon een aantal documenten moet deponeren bij het handelsregister van de Kamer van Koophandel.
Crediteuren met lege handen
Van een turboliquidatie kan alleen sprake zijn als de rechtspersoon (bijvoorbeeld een BV, NV of stichting) geen baten heeft. "In de praktijk wordt daar echter op grote schaal misbruik van gemaakt", licht Luc Stortelder toe. "Dan zijn er wel degelijk baten, maar die worden eerst door de ondernemer weggesluisd. De schulden blijven achter in de onderneming. De crediteuren die nog geld tegoed hebben van de ondernemer zijn hiervan het slachtoffer. Zij staan met lege handen." Om deze reden hebben Luc Stortelder en Freerk Bleker Turbocheck.nl opgericht. "Gedupeerden hoeven alleen maar enkele gegevens in te vullen, zoals hun eigen bedrijfsnaam en KvK-nummer en de gegevens van de geliquideerde onderneming. Wij onderzoeken vervolgens of de turboliquidatie op een correcte wijze is afgewikkeld. De gedupeerde crediteuren ontvangen een kort rapport met een concrete aanbeveling voor vervolgstappen. Turbocheck is echter ook waardevol voor ondernemers die vóór de inwerkingtreding van deze nieuwe wet het slachtoffers zijn geworden van fraude bij turboliquidaties", zegt Freerk Bleker. "Het is een laagdrempelig controlemechanisme waarmee schuldeisers hun juridische positie eenvoudig kunnen vaststellen."
Door Albert J. Hendriksen
