Maandag 24 juli 2023
Ze zijn enkele dagen geleden begonnen: de hondsdagen die lopen van ongeveer 20 juli tot en met 20 augustus. Natter dan nat
In deze periode is de luchtvochtigheid vaak hoog, want warmere lucht kan meer vocht vasthouden dan koude lucht en op die manier kunnen gemakkelijk buien ontstaan. Juli en augustus zijn daarom vaak de natste maanden van het jaar. Dat komt omdat de buien in de zomer vaak kort en hevig zijn. Soms vallen er tientallen millimeters in één klap.
Sterrenkunde
De term hondsdagen bestaat overigens al sinds de Middeleeuwen (500 tot 1500 na Christus) en met honden hebben deze dagen niets te maken. De benaming ‘hondsdagen’ komt uit de sterrenkunde: in deze periode komt de ster Sirius, van het sterrenbeeld de Grote Hond, ongeveer gelijk op met de zon en is ie voor ons niet te zien aan de sterrenhemel. In Nederland kennen we deze periode als ‘hoog zomer’. Veel mensen koppelen de hondsdagen overigens aan de aanwezigheid van veel insecten, vooral muggen en vliegen.
Het eten bederft
In deze periode voelt het soms koud aan, maar de thermometer kan dan gemakkelijk 20 graden Celsius aanwijzen. En de nachtvorst is ook al een hele tijd uit Nederland vertrokken. Dit weerbeeld past dus uitstekend bij de hondsdagen: en dat de etenswaren in deze periode sneller bederven, dat is inderdaad ook echt zo. Het heeft alles te maken met de temperatuur en de hoge luchtvochtigheid. Bij warme en vochtige omstandigheden nemen micro-organismen nou eenmaal veel sneller toe. En omdat men vroeger nog geen koelkasten had, had men meer moeite om de etenswaren goed te houden. Daarom is er in het Twents ook een gezegde: 'Wat men tijdens de hondsdagen spaart voor de mond, is voor de kat of hond'. En een andere spreuk: 'Komen de hondsdagen met regen, dan gaan we slechte tijden tegen'. Kortom: de nattigheid houdt meestal wel een tijdje aan.
Dubbelster
Sirius A, de helderste ster aan de nachtelijke hemel, vormt samen met het kleine zwakke sterretje Sirius B een dubbelster. De zwaartekracht zorgt ervoor dat ze in een baan rond elkaar draaien. (foto boven)
En over twee maanden breekt de 'oudewijven' zomer aan (ook wel Indian Summer genoemd): de periode van eind september tot half november waarin het nog zomerachtig weer kan zijn. Daarover dan meer.
Henk Kooy
