Donderdag 9 maart 2023
Afgelopen jaar werkte AtelierOverijssel onder leiding van Frank Stroeken, samen met een groot aantal partners aan de Verkenning Stad en Water – Twente 20. De gemeente Almelo heeft een bijdrage geleverd aan deze verkenning, evenals Enschede, Dinkelland, Hengelo en Oldenzaal en adviesbureau Tauw.
Het project wordt georganiseerd door AtelierOverijssel en ondersteund door provincie Overijssel en Waterschap Vechtstromen. De verkenning Stad en Water - Twente 2075 bevat verbeeldingen van AtelierOverijssel, stedenbouwkundig bureau Must, bureau voor stedenbouw en landschapsarchitectuur De Urbanisten en werk van kunstenaar Esther Kokmeijer.
Het geeft een prikkelend vergezicht op de klimaat-adaptieve stad van Twente in 2075. Een vergezicht dat nu al ontzettend actueel is voor hoe de steden in de toekomst moeten worden ingericht. Op donderdag 9 maart wordt de Verkenning Stad en Water – Twente 2075 officieel gelanceerd door Frank Stroeken, tijdens een lunchlezing bij de provincie Overijssel.
Extremen
Het klimaat verandert. Twente bereidt zich hierop voor maar niemand weet waarop en hoe. Wat zeker is, is dat het klimaat de mensheid nu al regelmatig trakteert op weersextremen. Als het niet lukt om de uitstoot van broeikasgassen te beperken, is het resultaat een klimaat dat meer op dat van Zuid-Frankrijk lijkt dan op dat in het huidige Twente.
Wat betekent dit voor de steden? Steden zijn immers gebouwd op historische klimaateigenschappen. Bij een veranderend klimaat zullen de inwoners nieuwe eisen gaan stellen aan de stad. Wat zijn die eisen? Hoe kunnen de burgers anticiperen op de verwachte veranderingen? En niet in het minst: kan een water-robuuste stad nu al worden vormgegeven op een manier die nieuwe kwaliteiten voor de stad oplevert? Gaat klimaatadaptatie samen met ruimtelijke kwaliteit? Dit is immers de missie van AtelierOverijssel: samenwerken aan de ruimtelijke kwaliteit van Overijssel.
50 jaar vooruit
De blik vooruit leert dat de gevolgen van klimaatverandering beter zichtbaar worden. Over 50 jaar bestaat er een aanzienlijke kans dat klimaatzones meer dan 1000 kilometer naar het noorden zijn opgeschoven. Er zal sprake zijn van veel meer hittestress, sterk toenemende droogte en heftige regenval zal vaker voorkomen. Hier zijn steden niet op gebouwd. Als steden eenmaal staan, zijn ze niet erg flexibel.
Nieuwe schil
Aanpassing van een stad aan een veranderend klimaat vergt een lange voorbereiding. Deze aanpassing raakt bovendien vele aspecten van het functioneren en het leven in de stad aan. 50 jaar is een periode waarin een stad - bij een groeiende bevolking - een nieuwe schil krijgt van woongebieden. Het is ook een periode waarna bestaande wijken veelal opnieuw op de schop worden genomen. Dit geldt voor gedateerde gebouwen en voor het verkeerssysteem maar ook voor de riolering, waarmee traditioneel gezien het water wordt afgevoerd. Dit betekent dat nu steden worden gebouwd die geschikt moeten zijn voor de klimatologische omstandigheden van de komende vijftig jaren. Deze verkenning kijkt vanuit verschillende invalshoeken naar de stad en zijn omgeving.
Wie de verkenning wil lezen, gaat naar www.atelieroverijssel.nl.
Door Henk Kooy
