Maandag 10 augustus 2020
Hieronder volgt de nabeschouwing zoals die door vredesactivist en humanist Ab Gietelink is uitgesproken ter gelegenheid van de tentoonstelling in de bibliotheek waarbij herdacht werd dat 75 jaar geleden kernbommen vielen op de Japanse steden Hiroshima en Nagasaki: (voor een reportage over de herdenking, zie video hieronder) Tekst gaat verder onder de video:
"Dames en heren, vrienden,
De tentoonstelling van het ICAN (*) (zie onder) laat ons indringend zien het drama van de atoombommen op Hiroshima en Nagasaki. Maar het toont ook hoe een organisatie als het ICAN een Nobelprijs voor de vrede verwerft en met succes strijdt in de VN tegen een voortgaande atoombewapening; die strijd is bepaald niet ten einde.
Er lijkt tegenwoordig meer aandacht voor mondkapjes dan voor atoomwapens maar de gevaren van een atoomoorlog zijn enorm veel groter dan die van een coronapandemie. Begin tachtiger jaren was onze bevolking heel alert tegen de geplande plaatsing van nucleaire kruisraketten.
Er kwamen nooit-overtroffen massademonstraties: 400.000 op het Museumplein in 1981: 550.000 op het Malieveld in 1983. Die raketten zijn er niet gekomen, dankzij een vredesverdrag in 1987 van Reagan en Gorbatsjov. Helaas heeft Trump dat verdrag vorig jaar opgezegd, gevolgd door Poetin. De USA en Rusland zijn de staten met veruit de grootste aantallen atoomwapens: elk ruim 5000. Er zijn erbij die honderden keren de kracht hebben van die op Hiroshima en Nagasaki. De mens kan de planeet aarde volledig verwoesten.
Vluchten kan niet meer. Mars is heel ver weg en heel onaantrekkelijk. Vorig voorjaar heeft in deze zaal het Humanistisch Verbond een bijeenkomst georganiseerd met de Nederlandssprekende woordvoerder van de Russische ambassade. Zijn bezoek was een reactie op een open brief die ik aan Poetin schreef. Die diplomaat, een goede kennis van Poetin, zei toen dat je wel gek moest zijn om een atoomoorlog te beginnen. Met andere woorden: Poetin zou daar nooit aan beginnen. Zijn regering is niet gesteld op een nieuwe wapenwedloop.
En dat zou ook zo moeten zijn bij de Nato-landen. Er zijn in de partijpolitieke programma’s betere bestedingspunten dan vliegtuigen die atoombommen kunnen afwerpen van 70 miljoen per stuk. We moeten het VN-verdrag dat atoomwapens verbiedt nu spoedig steunen. 122 staten zijn ons voorgegaan.
De herdenking van 75 jaar Hiroshima en Nagasaki maant ons tot handelen. De cijfers liegen er niet om. De dramatische explosie in Beiroet betekent ruim 100 doden. Het bombardement van Rotterdam in 1940 kostte 900 doden. De maandenlange Duitse bombardementen op Londen veroorzaakten 100.000 doden, de bommen op Hiroshima en Nagasaki maakten 210.000 doden in 2 dagen. En dan is er ook nog het onbeschrijfelijke leed van de gewonde slachtoffers, tot in lengte van jaren.
We zijn hier (in de bibliotheek red.) bijeen als christenen, islamieten, joden en humanisten. Er zijn gelovigen en ongelovigen, maar we geloven allen in afbouw van de wapenwedloop en streven naar vrede.
Ik sluit af met de slotregels van het gedicht vrede van Leo Vroman:
Kom vanavond met verhalen,
hoe de oorlog is verdwenen
en herhaal ze honderd malen,
alle malen zal ik wenen".
Was getekend,
Drs A.J.H. Gietelink (1927)
*International Campaign to Abolish Nuclear weapons (internationale campagne tot afschaffing van kernwapens).
(foto boven: Ab Gietelink toont zijn brief aan Poetin)
