Vrijdag 25 januari 2019
Nog niet zo lang geleden was het XLBusinesspark ’t zorgenkindje van Twente. Wat moest er toch van terecht komen? Was het terrein niet vele maten te groot? Nu, 2019, zijn de kansen finaal gekeerd. Het ene na het andere bedrijf is er uit de grond gestampt.Doorslag
Grote jongens als Kees Smit, Madison, Timberland en Heylen, gemengde bedrijven tussen maakindustrie en logistiek streken neer. De mogelijkheden van containerterminal, het water en de snelweg geven vaak de doorslag bij de keuze voor het XL. For Farmers en Akzo zijn grootgebruikers van de terminal. André Pluimers van Bolk Transport, (zie foto boven) Port of Twente én aandeelhouder in CTT (Combi Terminal Twente) schetste voor de bestuursdelegatie van de provincie Overijssel het succesverhaal. Hoe een bedrijventerrein uit het slop geraakte.
Banenmotor
Succes kent vele vaders, zo ook dat van het XL Businesspark bij Almelo. In de nasleep van de crisis werd er in 2012 nog serieus gedacht om er dan maar een zonnepark van te maken. De sluis Eefde zorgde voor problemen voor wat betreft bereikbaarheid per schip. De branchevereniging Port of Twente zette er de schouders onder en wist een kentering op gang te brengen. Het doel: minstens vijf bedrijven van 10 hectare en 250 nieuwe banen. Nu ziet het er naar uit dat het XL park in 2020 bij de top drie van de logistieke regio’s in Nederland zal horen. ‘De banenmotor draait op volle toeren’, zegt André Pluimers.
Twentekanalen
Samen met bedrijven, gemeenten en onderwijsinstellingen investeerde de provincie Overijssel in de bereikbaarheid en goed opgeleid personeel. Door de aanleg van een tweede sluis bij Eefde, door de verruiming van de Twentekanalen en betere sluisbediening kan ingespeeld worden op de groeiende vraag naar containeroverslag. Inmiddels is een groot aantal kavels op de Twentse logistieke hotspot verkocht en bebouwd.
Groene Delta
‘Met 7,5 hectare uitgegeven, ontwikkelovereenkomsten voor 14 hectare en opties op nog eens 22 hectare zitten we met ons resultaat over 2018 ruim boven de prognoses. We maakten een trage start, maar nu gaat het hard’, vertelt XL-park directeur Jan Geerdink. Eigenlijk is de laadkade inmiddels alweer te klein en wordt de mogelijkheid voor uitbreiding onderzocht. ‘Binnenkort beginnen we met de aanleg van 12 hectare Groene Delta; een compensatiegebied voor heel veel bomen, groen en waterretentie’, aldus Geerdink. Ook over duurzaamheid, warmteterugwinning en zonne-energie is het gesprek in volle gang.
Uitbreiding
In dit tempo zit het XL park binnenkort mudvol. Moet er dan weer worden uitgebreid? Daarover is Geerdink gereserveerd. ‘Voor uitbreiding zijn hier nagenoeg geen mogelijkheden. Er zijn bovendien nog altijd teveel overtollige hectares bedrijventerrein in Twente. Je moet dus goed kijken naar kwalitatieve invulling. Strategisch programmeren, heet dat’, meldt Geerdink.
Bedreiging
De supersnelle groei van het XL Businesspark heeft een schaduwkant. Op naar tweeduizend banen, maar waar zijn de werknemers te vinden? Twente telt 30.000 banen in logistiek en transport en op dit moment zijn er 1500 vacatures. Ben Gerrits van Port of Twente luidt de noodklok en kondigt acties aan. Om grip te krijgen op de arbeidsmarktproblematiek worden initiatieven van gemeenten, bedrijven en particulieren en ROC ’s gebundeld. Er is werk, maar tegelijkertijd zitten de kaartenbakken bij de gemeenten boordevol, en zitten duizenden mensen thuis zonder werk. In Twente alleen al: 25.000 potentiele werknemers langdurig in de bijstand en de ww.
Zelfbeeld
‘Met vaak een slecht zelfbeeld, en laag zelfvertrouwen. Daar moeten we wat aan doen. Aandacht is het sleutelwoord’, zegt Ben Gerrits. Maar ook buiten de kaartenbakken moeten doelgroepen worden aangeboord. ‘House of Skills’ en de ‘Week van de logistiek’ moeten mensen interesseren voor de branche. Een herkenbaar verhaal, zegt Bob Loohuis van de Heylen Groep. ‘Arbeidspotentieel is een doorslaggevende factor bij vestigingskeuzes. Die markt is behoorlijk gespannen’, aldus
Loohuis. Niemand in Twente zit te wachten op schrikbeelden in het zuiden van het land, waar complete, afgezonderde dorpjes met buitenlandse werknemers aan het ontstaan zijn bij bedrijvenparken.
Een Overijssels schip
Armin Krien, directeur van Zandmaatschappij Twenthe kwam met een opvallend initiatief: hij liet speciaal voor de Twentekanalen een schip bouwen; een lichtgewicht met een diepgang van 2.80 meter, geschikt voor 2500 ton zware lading. Het wordt een uniek Overijssels product, gebouwd door de werven Bodewes (Kampen) en Poppen (Zwartsluis). Kosten 3,8 miljoen euro. In mei moet het klaar zijn. ‘We bouwen een schip dat nog niet bestaat. Geschikt voor de Twentekanalen. Die moeten dan wél worden verruimd. Je investeert dus als ondernemer op basis van overheidsbesluiten. Dat vertrouwen moet je dan wél hebben..”, stelt Armien Krien. Daarvoor is de lobby in volle gang, vertelt Anne-Ruth van Port of Twente. Ook voor de bruggen bij Zutphen, de renovatie van de sluizen bij Delden en Hengelo, een tweede sluiskolk bij Delden, allemaal voor een betere bereikbaarheid en duurzaam goederenvervoer over water.
Blauwe Golf
En: de Blauwe Golf. Een uniek systeem dat inzicht geeft in vervoersbewegingen over water, een betere doorstroming en reistijdwinst oplevert.
