Woensdag 24 december 2014
Tweehonderd jaar geleden bestond Nederland uit 1.249 gemeenten. Op 1 januari 2015 zijn er daar 393 van over. Uit een objectieve statistische analyse blijkt dat dit er nog teveel zijn. Volgens de nieuwe gemeentekaart van de Atlas voor gemeenten zou Nederland het beste functioneren met 57 gemeenten.In Twente laat de kaart nog maar drie gemeenten zien: Almelo, Hengelo en Enschede. Volgens de Atlas voor gemeenten bestaat de gemeente Almelo uit het gebied van Hardenberg tot Enter en van Hellendoorn tot Ootmarsum.
De arbeidsmarkt en reikwijdte van voorzieningen overstijgen de grenzen van de huidige gemeenten. Dat frustreert efficiënt lokaal bestuur. Juist nu steeds meer taken van het rijk naar gemeenten worden overgeheveld zijn nieuwe bestuurlijke grenzen nodig. Deze grenzen moeten zo goed mogelijk overeenkomen met de feitelijke arbeidsmarkt en het profijtgebied van voorzieningen. Nu worden er overal in Nederland ad hoc samenwerkingsverbanden opgezet, met problematische democratische legitimering. Ook dat probleem wordt met De nieuwe gemeentekaart van Nederland ondervangen.
De onderzoekers van Atlas voor gemeenten hebben een objectieve methode ontwikkeld om de optimale schaal van lokaal bestuur te bepalen. Die methode houdt rekening met de feitelijke reikwijdte en het verzorgingsgebied van werk, zorg, onderwijs, winkels, cultuur en natuur. Op die manier ontstaat een bestuurlijke indeling die efficiënt lokaal bestuur en een optimale allocatie van publieke middelen en voorzieningen mogelijk maakt.
Van de 57 nieuwe gemeenten hadden er vijftig op 1 januari 2014 meer dan 100.000 inwoners – het ideaal dat in het Regeerakkoord werd genoemd. Zeven nieuwe gemeenten zijn kleiner dan 100.000 inwoners, maar allemaal hebben ze meer dan 50.000 inwoners. Gemiddeld hebben die nieuwe gemeenten bijna 300.000 inwoners. De huidige gemeenten hebben gemiddeld ruim 40.000 inwoners. De schaal van de beoogde nieuwe gemeenten is dus van een totaal andere orde.
Bekijk hier de gehele kaart van Nederland en hier een detailkaart.
