Dinsdag 5 november 2019
Het bevrijdingsmonument dat nu nog op het plein voor het oude stadhuis staat, blijft daar voorlopig staan. Waardige plek
Burgemeester en Wethouders van Almelo stellen in een brief aan de gemeenteraad dat ze hebben onderzocht wat de mogelijke locaties voor het bevrijdingsmonument zijn. Hierbij is gekeken naar locaties in of nabij de binnenstad, waar het monument een waardige plek kan krijgen, waar dit ruimtelijk inpasbaar is en waar de mogelijkheid is voor een herdenking.
Strijdig
Andere locaties die de revue zijn gepasseerd, zijn onder andere de Koornmarkt, het Kerkplein, De Hoven en het Hagenpark. Deze locaties worden niet haalbaar geacht omdat de plek niet waardig is of en strijdig is met andere functies (bijvoorbeeld andere monumenten).
Een andere mogelijkheid is nog het eventueel te herinrichten centrumbusstation aan de Wierdensestraat. Er wordt momenteel een locatie-onderzoek uitgevoerd voor het centrumbusstation. Hierin komen verschillende varianten voor een busstation aan de orde, waaronder verkleining van het busstation en verplaatsing. Nadat hierin een keuze gemaakt is, kan wordt bepaald hoe de vrijkomende ruimte aan de Wierdensestraat kan worden ingevuld. Het bevrijdingsmonument kan
onderdeel van deze invulling zijn.
Verplaatst
Het monument is in de loop der jaren meerdere keren verplaatst. Het monument is in 1951 onthuld op het Marktplein, later verplaatst naar de Koornmarkt en kreeg omstreeks 1990 zijn huidige plek op het Stadhuisplein.
Wens van inwoners
Op 4 april 1945 trokken Canadese legereenheden Almelo binnen om de stad te bevrijden van achtergebleven Duitse troepen. De inwoners van Almelo wilden graag een blijvende herinnering aan de gebeurtenissen van deze dag. Er werd een prijsvraag uitgeschreven onder Overijsselse architecten. Als winnend ontwerp kwam dat van Jo Baljet uit de bus. Hij was als stedenbouwkundige in dienst van de gemeente Almelo.
Historie van het monument
Na de oorlog ontstond vanuit de plaatselijke Rotary het idee een gedenkteken te realiseren ter herinnering aan de bevrijding van Almelo. In eerste instantie werd gedacht aan een gedenkplaat, te plaatsen in de buitengevel van het Waaggebouw. Dit gebouw lag centraal in de gemeente, was gemeentelijk eigendom en droeg de sporen van de bevrijding. De kosten werden ingeschat op 1500 euro te dekken uit kleine giften van het volk.
Later kwam de gedachte dat om het object heen gelopen moest kunnen worden. Een eenvoudig gedenkteken met een bronzen plaat op het grasveld in de Tijhofslaan (“het grasveld voor de boerderij in de Tijhofslaan”) kwam in beeld. Aangezien er een Canadees regiment bij de onthulling zou komen, moest echter de omgeving zijn verhard.
Een jury onder voorzitterschap van toenmalig burgemeester Van Ravesloot koos voor “Ontwerp 404510”. “Dit ontwerp is ruim voldoende hoog om boven het marktgewoel uit te steken. De algemene vormgeving doet zeer prettig aan, behoudens de gestyleerde vlam, welke nog niet tot voldoende rijpheid in vorm is gekomen. Het monument zal het door zijn rankheid goed “doen” op het Marktplein. De plaatsing en de vorm van de letters is fraai”. “De plaats van het monument is gekozen op het Marktplein, het hart van de stad en in het kader van het ontwerp tot wijziging van de stadskern gedacht”. De exacte plek wordt “Ongeveer halverwege tussen het Kantongerecht en de Twentsche Bank, zodanig dat het monument uit alle richtingen terstond en goed zichtbaar is”. Hier is het monument in 1951 onthuld.
B & W willen het voorgenomen besluit om het bevrijdingsmonument te handhaven op het Stadhuisplein, op dinsdag 12 november in het politiek beraad met de raad bespreken.
